درباره کتاب :
تعریف زورخانه و تحلیل ورزش باستانی – مصور ؛ عکس و طرح
شرحی درباره تجدید سازمان زورخانه در هفتصدسال پیش توسط پوریای ولی و بعدازآن ، نقش زورخانه در احیای نهضت ملی ایران بر علیه بیگانگان ، شرحی بر ساختمان زورخانه و نقش هر یک از عناصر معماری آن ، ادبیات و اصطلاحات رایج در زورخانه ، مراتب و القاب ورزشکاران ، لباس ، شرحی بر وسایل و نحوه تمرین‌ها: سنگ گرفتن ، انواع شناها ، انواع میل گرفتن‌ها ، چرخیدن ، کباده زدن ، آداب و رسوم زورخانه در موارد مختلف.
آلات و ادوات ورزشی زورخانه: میل ، کباده و سنگ و تخته شنا و همچنین رسوم و آداب معمول در آن و شکل ساختمان ، همه نشان‌دهنده تاریخ کهن ورزش باستانی در ایران است. تشکیلات و تجهیزات زورخانه‌ها حالیه در شکل و صورت کامل خود عرض وجود می‌کند و در عکسها و تصاویری هم که از صد‌و‌پنجاه سال پیش از ورزش باستانی در زورخانه در دست است ، بدون تفاوتی به همین شکل امروزی می‌نماید.
بطوریکه در تواریخ نیز نقل شده ، زورخانه در هفتصد سال پیش به وسیله پوریای ولی ، به‌صورت امروزی تجدید سازمان شده ، بدین جهت ، بی‌شک ، آنچه پیش از آن بوده ، می‌تواند تاریخی بسیار کهن داشته‌باشد و عجیب نیست اگر مبدأ پیدایش زورخانه با وسایل ابتدایی آن از دوران باستان نیز انگاشته شود.
اگر بخواهیم حداقل تاریخ پیدایش کباده و میل و سنگ و نیز اشکال حرکات و ساختمان و رسوم و آداب رایج زورخانه را ، از اشکال ابتدایی خود تا به صورت تکامل امروزی ، بنا به حوایج و مقتضیات تاریخی در هر دوره معلوم کنیم ، باید زمان تسلط خلفای بنی‌امیه را در ایران مبدأ قرار دهیم.
ملت ایران که از آغاز تاریخ خود به پهلوانی و کشتی و قدرت بدنی نیاز مبرم داشت تا به دستور پیغمبر باستانی‌اش ، خود را برای یاری اهورمزدا در جنگ با اهریمن نیرومند سازد ، پس از تسلط اعراب بر ایران نمی‌توانست با ضعف و زبونی زندگی کند.
در چنان شرایطی که ایرانیان در زیر انواع فشار و ستم بیگانه ، در حال از دست دادن میراث ملی خود بودند ، رادمردان آزاده ایران ، در پناه برخی از قوانین اسلام مانند سبق و رمایه که برای آماده شدن به جهاد با کفار بود ، دوباره ورزشهای باستانی خود را مانند اسب سواری و نیزه‌بازی و تیر‌اندازی از سر گرفتند و همچنین زورخانه و عملیات ورزشی آن‌را در مکانهای دور افتاده و در مخفی‌گاهها و زیرزمینها دایر ساختند و با یاری عیاران و شاطران که شیعی مذهب و نیز از اهل اخوت و فتوت بودند ، محل آن را که همچون مکانهای مقدس حفظ می شد ، مرکز تبلیغ شعایر مذهب شیعه قرار دادند و با ذکر تام علی (ع) و خصال عالی آن حضرت که فتی‌‌فتیان می‌شناختندش ، به ارشاد ورزشکاران و تلقین سجایای عالیه او می‌پرداختند.
ایرانیان از آن پس با ایجاد و تعمیم زورخانه در سراسر مملکت ، اولین کانونهای استقلال‌طلبی را در پشت پرده استتار ورزش به‌وجود آوردند و با میل که شبیه گرز و کباده که مانند کمان و سنگ که به جای سپر ساخته‌شده و در حقیقت سلاحهای بدلی جنگ بود ، شروع به نیرومند ساختن بدن خود برای بهتر به‌کاربردن سلاحهای اصلی جنگ کردند.
در این زمان که حزب شعوبیه سازمانی متشکل از مردان روشن‌ضمیر و بزرگوار ایران بود و مردم ایران را تشویق به احیای زبان فارسی و فرهنگ و سنن ملی خود می‌کرد ، مردان و جوانان پیرو خود و دیگر مردم را نیز در زیر شعار طرفداری از آل علی (ع) در مخفی‌گاه زورخانه به تمرینهای جنگی خشن وا می‌داشت.
نقش زورخانه ، در احیای نهضت ملی ایران بر ضد بیگانگان و همچنین رستاخیز زبان و فرهنگ و آیین فتوت و اخوت که از عهد باستان در کشور ما رواج داشته اهمیتی به‌سزا دارد.
پس از حمله و استیلای مغول ، تشکیلات زورخانه مجدداً مثل دوره تسلط اعراب حالت جنگی پیدا کرد و رادمردان و جوانان در آن گرد آمدند و عیاران وارد دوره دیگری از تحمل مسئولیت‌های اجتماعی جدید و مقابله با بیگانگان شدند.
الزام زورخانه باز سبب توسعه و رواج بیشتر آن شد و عموم مردم طالب‌حرفه پهلوانی و عیاری و جنگاوری را که آرزوی بر انداختن حکومت مغول را از کشور خویش در سر داشتند ، به سوی خود کشانید و با تکیه بر آیین پهلوانی ایرانیان ، احساسات میهن‌پرستی آنان را با ضربه‌های پرشور طبل و اشعار حماسی و حرکات تند و سریع جنگی پر شور و شعله‌ور ساخت و نهضت‌هایی همچون قیام سربداران خراسان و صفویه را که از عیاران فتی بودند موجب شد.
زورخانه به عنوان پدیده‌ای استوار، از فرهنگ ایرانی-اسلامی است که واجد ویژگی‌هایی تعلیمی سنتهای پیشینیان ماست. ویژگی‌هایی که اندیشه کل‌نگر پیشینیان بدان شکل داده و تحت عنوان یک کل واحد به اجزای آن وحدت بخشیده است.
در بستر ذهن کل‌نگر مردمان ایران‌زمین، تمام عناصر سازنده در یک پدیده به دنبال تحقق هدفی بوده است. معماری و موسیقی به عنوان دو عنصر عینی و ذهنی که در دو سر طیف پدیده زورخانه قرار می‌گیرند، گواهی بر این مدعاست که زورخانه برای تعلیم و آموزش خوی پهلوانی و منش انسانی شکل گرفته است. مسئله این تحقیق، یافتن آن نگاه آموزشی مشترک در دو عنصر عینی (معماری) و ذهنی (موسیقی) زورخانه است.
بر‌اساس یافته‌های این تحقیق : معماری و موسیقی زورخانه با هرچه ساده‌تر شدن و نزدیک‌شدن به زندگی مردم، دوری از تفنن و پیچیدگی‌های تخصصی و تمسک به اصولی ساده و سهل‌الوصول نخست به دنبال نشاندن مردم پای سخن خود و دوم نشاندن سخن خود در ذهن آنهاست.
اجزاء معمارانه و موسیقایی در این فضا به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که فرد به راحتی می‌تواند آن را بسازد یا در ذهن بسپارد. نفوذپذیری، سادگی و مردم‌واری از ویژگی‌هایی است که هدف سازندگان و پدیدآورندگان پدیده‌ای با نام زورخانه را محقق می‌ساخته است و همگی در معماری و موسیقی زورخانه متجلی است.
روش تحقیق پیش رو کیفی و با جمع‌آوری اطلاعات به شیوه‌های میدانی و کتابخانه‌ای در جستجوی مصادیقی از دو عنصر معماری و موسیقی انجام شده است. در پایان با روش تحلیل محتوا و مقایسه محتوایی داده‌های حاصل از تحلیل اطلاعات به دست آمده، به تناظر بین این دو عنصر پرداخته شده است.
برای مشاهده فروشگاه بوکیها اینجا کلیک کنید
- دانلود کتاب با لینک مستقیم
- تعداد صفحات : ۱۸۲
- حجم فایل : ۷٫۲۷ مگابایت
- سال انتشار : ۱۳۴۳
- ناشر : چاپخانه بانک ملی
- بازنشر : بوکیها دات کام
